29 października to Światowy Dzień Udaru Mózgu
Udar mózgu to jedna z najczęstszych przyczyn zgonów i niepełnosprawności na świecie, ale aż 80% przypadków można zapobiec dzięki odpowiedniemu stylowi życia i kontroli czynników ryzyka – takich jak nadciśnienie, cukrzyca, wysoki cholesterol, otyłość czy palenie tytoniu. Tego dnia lekarze i organizacje zdrowotne przypominają, jak ważna jest szybka reakcja – każda minuta ma znaczenie.
Prosty test FAST / UDAR:
U – Uśmiech (czy kącik ust nie opada?)
D – Dwa ramiona (czy jedno nie opada?)
A – Artykulacja (czy mowa nie jest niewyraźna?)
R – Reakcja – dzwoń 112!
Udar mózgu to tylko chwila
Myślę o udarze, że to chyba „najkrótsza” z chorób. Choroba, która nie boli. Trwa chwilę, ale zabiera wiele. Dlaczego? Dlatego, że dotyczy właśnie mózgu - twardego dysku całego naszego organizmu, który zawiaduje tak wieloma jego funkcjami. Zarówno tymi podstawowymi życiowymi, jak oddychanie, czy poruszanie się, jak i wyższymi - jak myślenie, wnioskowanie, planowanie, mówienie, odczuwanie, czy kontrola nad całym ciałem i jego funkcjonowaniem – mówi Ewa Decowska, neurologopeda, Prezes Fundacji U_DAR Inkubator Przemian.
Kiedy dochodzi do uszkodzenia mózgu w wyniku udaru, to poszczególne jego obszary objęte tym uszkodzeniem przestają pełnić swoje funkcje. I wtedy dopiero zaczyna się cały dramat. Nie tyle samego udaru, co jego skutków. Nagle coś, co może na co dzień było niezauważalną, bo oczywistą funkcją dla dotychczas zdrowego człowieka, jak np. oddychanie, chodzenie, czy mówienie, staje się bardzo trudne. Co więcej - nie dość, że trudne to jeszcze nie wiadomo w jakim zakresie możliwe do odzyskania. Droga tego odzyskiwania okazuje się bardzo długa i mozolna. Żadna z utraconych funkcji już nie działa jak wcześniej, a życie bez niej okazuje się być zupełnie pokraczne. I zaczyna się walka o odzyskanie sprawności kawałek po kawałku. I to już nie jest chwila jak samo dokonanie się udaru mózgu. To już często są miesiące, lata szeroko pojętej rehabilitacji, wieloaspektowej - obejmującej zarówno usprawnianie ruchowe, jak i trening funkcji poznawczych, czy językowych.
Niestety, w przypadku udaru to nie wszystko. Udar mózgu zmienia również nasze dotychczasowe życie zawodowe, społeczne, rodzinne. Wymaga przeorganizowania wielu przestrzeni naszego życia, zarówno na poziomie budżetu domowego, pełnienia ról w rodzinie i społeczeństwie, jak i poradzenia sobie z emocjami i przeżyciem straty oraz nowymi, nieznanymi dotychczas formalnościami, jak przyznanie stopnia niepełnosprawności, renta czy inne kwestie urzędowe. Zarówno dla osoby, która doznała udaru mózgu, jak i najbliższej rodziny jest to zupełnie nowa, nieznana sytuacja, która przeraża i nie wiadomo jak się po niej poruszać.
Dlatego jeśli już dojdzie do udaru mózgu, to warto skorzystać z Internetowego Punktu Informacyjnego stworzonego przez Fundację U_DAR Inkubator Przemian – zachęca Ewa Decowska.
To miejsce zostało stworzone na bazie doświadczeń osób dotkniętych udarem mózgu, jako przewodnik wytyczający kierunki działania i ułatwiający poruszanie się w tej nowej sytuacji. Można tam znaleźć podstawowe informacje na temat udaru mózgu, jego przyczyn, skutków i koniecznych do podjęcia działań usprawniających. Posłuchać wypowiedzi osób, które doświadczyły skutków tej choroby i wskazują co jest w tym procesie powrotu do sprawności jest ważne i jak one sobie z tym poradziły. Zamieszczona tam też została swego rodzaju mapa pokazująca drogę po udarze mózgu, gdzie, w jakie miejsca po kolei od momentu wezwania karetki trafia pacjent. Ma to ułatwić rodzinie zrozumienie na jakim etapie znajdują się w danym momencie i co jeszcze przed nimi. Wreszcie opis instytucji z których usług prawdopodobnie trzeba będzie skorzystać.
Zdecydowanie łatwiejszym jednak rozwiązaniem w przypadku udaru mózgu jest ZAPOBIEGAĆ!
Dlatego zachęcamy do podejmowania działań profilaktycznych, aby dać sobie szansę i zmniejszyć ryzyko wystąpienia tej - jak widzimy - złożonej w konsekwencjach jednostki chorobowej. Te informacje, jak i wskazówki jak reagować, kiedy jesteśmy świadkiem udaru, jak rozpoznać pierwsze objawy opowie w krótkim filmiku dr uDAREK ucząc prostego testu FAST na stronie
www.fundacjaudar.pl w Internetowym Punkcie Informacyjnym dla osób po udarze mózgu.
Czy udar to częsty problem?
Ze statystykami trudno dyskutować – mówi Rafał Śliż, rzecznik prasowy Podkarpackiego NFZ. Udar dotyka coraz młodszych osób, ale wyraźny wzrost dotyczy osób po 45-roku życia, a najczęściej występuje w grupie osób starszych niż 65 lat. U osób młodszych niż 65 lat udar częściej dotyka mężczyzn, w wieku 65+, a szczególnie 85+ udar to domena głównie kobiet.
Na każde 100 tys. mieszkańców Podkarpacia, każdego roku udar zdarza się u 241 osób. To oznacza, że w Rzeszowie z udarem i jego konsekwencjami zmaga co rok około 500 osób. W Krośnie, Przemyślu czy Tarnobrzegu – ponad 100 osób rocznie.
Są znane i sprawdzone metody zapobiegania tej przypadłości – ograniczenie stresu, palenia tytoniu, picia alkoholu i złej diety a zwiększenie aktywności fizycznej. Większa kontrola nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, otyłości czy zdiagnozowanej choroby serca. Niebagatelne znaczenie mają też programy profilaktyczne. Przykładem jest „Moje Zdrowie” czy program profilaktyki chorób układu krążenia dostępny u lekarza rodzinnego.
Nie czekajmy na objawy – regularne badania profilaktyczne i zdrowszy styl życia to najprostszy sposób, by zyskać spokój ducha i wcześnie wykryć ewentualne problemy, zanim wpłyną na naszą przyszłość.
Kinga Kuźniar
Źródło: NFZ Rzeszów
Komentarze
Prześlij komentarz